Poradnik instalacji grzewczej - schematy instalacyjne.

Podstawowe schematy instalacji grzewczych.

Nie potrzebują ich instalatorzy. Ani fachowcy.
Ale często zdarza się, że za wykonanie instalacji grzewczych biorą się inwestorzy indywidualni, twierdząc, że nie święci garnki lepią, każdy głupi, itp....
Ta strona jest właśnie dla nich m.in. po to, żeby mogli się o czymś przekonać na własnej skórze a instalator, który przyjdzie poprawiać ich robotę - miał ułatwione zadanie.

Objaśnienia zastosowanych skrótów:

ZP –   pompa cyrkulacyjna
RS –   zawór zwrotny
BF –   czujnik temp. wody w zasobniku
SP –   pompa ładująca zasobnik
KF –   czujnik temp. kotła
THV – termostatyczny zawór grzejnikowy
NT –   grzejnik
UV –   zawór upustowy
VF –   termometr podlogówki
TW –  ogranicznik temp. zasilania
HP –   pompa obiegowa
HM –  zawór trójdrożny
Grzejniki + ciepła woda
Najbardziej popularny /najczęściej stosowany/ schemat instalacji grzewczej: dom ogrzewany grzejnikami plus grzanie ciepłej wodyy na potrzeby domowników poprzez podgrzewacz zasobnikowy ogrzewany bezpośrednio z kotła. Zasobnik wyposażony w pompę cyrkulacyjną ciepłej wody.
Jego wersją jest ogrzewanie instalacji grzewczej grzejnikowej   b e z    podgrzewu ciepłej wody.
Standardowo zasobnik ciepłej wody należy wyposażyć w przeponowe naczynie rozszerzalne.
Grzejniki + podłogówka + ciepła woda
Ostatnio - coraz częściej spotykany przykład schematu instalacyjnego u nieco bardziej zamożnych inwestorów: ogrzewanie grzejnikowe z ogrzewaniem podłogowym plus zasobnik z ciepłą woda.
Część domu ogrzewana grzejnikami to najczęściej sypialnie i przyziemie, część ogrzewana poprzez ogrzewanie podłogowe to kondygnacja parteru z salonem i wyjściem bezpośrednim na ogród, popularnie zwane podłogówką. Polecam stosowanie mieszacza i zaworu trójdrogowego na zasilaniu podłogi. Ciepła woda - bez zmian - grzana bezpośrednio z kotła wyposażona w pompę cyrkulacyjną i naczynie przeponowe.
Podłogówka x 2 + ciepła woda
Stosunkowo rzadki układ: dwie podłogówki plus ciepła woda.
Stosowany najczęściej przy dwóch równoległych mieszkaniach lub częściach domu mających pracować w innym rytmie. Życie nie raz dowiodło, że są zwolennicy samego ogrzewania podłogowego.
Ciepła woda grzana poprzez zasobnik. To, że stoi na nim kocioł c. o., nie ma tutaj akurat żadnego znaczenia.
Grzejniki + podłogówka x 2 + ciepła woda
Układ hydrauliczny do dużych obiektów: ogrzewanie grzejnikowe, dwa niezależne układy ogrzewania podłogowego plus ciepła woda. Wymaga zastosowania regulatora pogodowego sterującego czterema pompami grzewczymi ładującymi trzy obiegi grzewcze, jeden obieg grzania ciepłej wody i jedną pompą cyrkulacyjną. Dość drogie wyposażenie kotłowni.
Zasobnik ciepłej wody
Zasobnikowy podgrzewacz ciepłej wody - niby wszystko proste a ile możliwości, żeby zrobić to inaczej. Na przyłączu dolotowym zimnej wody do zasobnika zamontowany jest reduktor ciśnienia - niezbędny, gdy ciśnienie zimnej wody przekracza 4,8 bar a konieczny wszędzie tam - gdzie chcemy zaoszczędzić koszty związane z wodą i odprowadzaniem ścieków.
Obniżenie ciśnienia zimnej wody z 4 bar do 3 bar - daje oszczędności w zużyciu zimnej wody sięgające 50 %!
Ogrzewanie i ciepła woda - osobno
Ogrzewanie grzejnikowe i ciepła woda - osobno zasilane.
Najprostsze układy hydrauliczne, ciężko coś tu zepsuć.
Praktyka jednak pokazuje co innego.
Ogrzewanie podłogowe + ciepła woda - inaczej
Ogrzewanie podłogowe z rozdziałem systemu hydraulicznego.
W przypadku instalacji ogrzewania podłogowego z rurami bez szczelności tlenowej zaleca się dokonać rozdziału systemu hydraulicznego, aby nie dopuścić do korozji i do tworzenia się osadów. Ponieważ występują dwa zamknięte systemy grzewcze, to w obiegu ogrzewania podłogowego należy dodatkowo zamontować zawór bezpieczeństwa oraz naczynie wzbiorcze.
Dwa obiegi grzewcze: jeden sterowany palnikiem, drugi z mieszaczem + ciepła woda
Dwa obiegi grzewcze grzejnikowe: jeden sterowany palnikiem, drugi z zaworem mieszającym plus ciepła woda.
Układ uniwersalny w zastosowaniu. Krzywą grzewczą dla obiegu "palnika" nastawia się w regulatorze ogrzewania na wyższą wartość temperatury zasilania niż dla obiegu z zaworem mieszającym. Zawór mieszający zapewnia dokładną regulację temperatury wody grzewczej.
Trzy obiegi grzewcze + ciepła woda
Trzy obiegi grzewcze: jeden sterowany palnikiem, dwa z zaworami mieszającymi plus ciepła woda z pierwszeństwem pracy zasobnika.
Konfiguracja uniwersalna w zastosowaniu. Krzywą grzewczą dla obiegu bezpośredniego /palnika/ nastawia się w regulatorze ogrzewania na wyższą wartość temperatury zasilania, niż dla obiegu z zaworem mieszającym. Zawory mieszające zapewniają uzyskanie równomiernie regulowanej temperatury wody grzewczej w swoich obiegach.
Trzy obiegi grzewcze + ciepła woda - IIw.
Trzy obiegi grzewcze: jeden sterowany palnikiem, dwa z zaworami mieszającymi plus ciepła woda z pierwszeństwem pracy zasobnika z zaworem przełączającym.
Konfiguracja uniwersalna w zastosowaniu. Krzywą grzewczą dla obiegu bezpośredniego /palnika/ nastawia się w regulatorze ogrzewania na wyższą wartość temperatury zasilania, niż dla obiegu z zaworem mieszającym. Zawory mieszające zapewniają uzyskanie równomiernie regulowanej temperatury wody grzewczej w swoich obiegach Podgrzewacz zasobnikowy jest sterowany zaworem przełączającym, znajdującym się w bezpośrednim obiegu c.o. /palnika/.
Dwa kotły w kaskadzie, trzy obiegi grzewcze + ciepła woda.
Dwa kotły sterowane kaskadowo, trzy obiegi grzewcze: jeden sterowany palnikiem, dwa z zaworami mieszającymi plus ciepła woda z pierwszeństwem pracy zasobnika z zaworem przełączającym.
Kocioł 1 jest kotłem wiodącym. Dwustopniowy układ regulacji przejmuje kontrolę nad zależną od temperatury zewnętrznej kolejnością włączania kotłów w trybie pracy c.o.. Kocioł 2 jest hydraulicznie odcinany zaworem z siłownikiem. W przypadku zgłoszenia zapotrzebowania na ciepło przez podgrzewacz zasobnikowy zostają uruchomione obydwa kotły. Opcję tę można zmienić w regulatorze sterującym.
Dwa kotły w kaskadzie, trzy obiegi grzewcze + ciepła woda - IIw.
Dwa kotły sterowane kaskadowo, trzy obiegi grzewcze: jeden sterowany palnikiem, dwa z zaworami mieszającymi plus ciepła woda z zasobnikiem pracującym w trybie rozdziału.
Kocioł 1 jest kotłem wiodącym. Dwustopniowy układ regulacji przejmuje kontrolę nad zależną od temperatury zewnętrznej kolejnością włączania kotłów w trybie pracy c.o. Kocioł 2 jest hydraulicznie odcinany zarówno przy pracy dla c.o. jak i dla c.w.u. zaworem z siłownikiem. W przypadku zgłoszenia zapotrzebowania na ciepło przez podgrzewacz zasobnikowy zostaje załączony kocioł 2.
Dwa kotły grzewcze, dwa obiegi + ciepła woda + sprzęgło hydrauliczne
Dwa kotły, dwa obiegi grzewcze z przygotowaniem ciepłej wody plus sprzęgło hydrauliczne.
Ten rodzaj konfiguracji nadaje się do instalacji grzewczych o dużej pojemności wodnej /modernizowane instalacje ogrzewania grawitacyjnego/ oraz do niskotemperaturowych systemów grzewczych. Regulator steruje zaworami mieszającymi w taki sposób, że w fazie nagrzewania instalacji ze stanu zimnego aż do uzyskania nastawionej wartości temperatury powrotu, woda krąży w tak zwanym małym obiegu poprzez sprzęgło hydrauliczne, wskutek czego kotły ogrzewają się szybciej. Dopiero potem zawory mieszające zezwalają na przepływ podgrzanej już wody do obiegów grzewczych.
Dwa obiegi grzewcze, ciepła woda + spraęgło hydrauliczne
Dwa obiegi grzewcze, ciepła woda plus sprzęgło hydrauliczne.
Ten rodzaj konfiguracji nadaje się do instalacji grzewczych o dużej pojemności wodnej /modernizowane instalacje ogrzewania grawitacyjnego/ oraz do niskotemperaturowych systemów grzewczych np. do systemów ogrzewania podłogowego. Regulator steruje zaworami mieszającymi w taki sposób, że w fazie nagrzewania instalacji ze stanu zimnego aż do uzyskania nastawionej wartości temperatury powrotu, woda krąży w tak zwanym małym obiegu poprzez sprzęgło hydrauliczne, wskutek czego kocioł ogrzewa się szybciej. Dopiero potem zawory mieszające zezwalają na przepływ podgrzanej już wody do obiegów grzewczych.
Obieg grzewczy z podniesieniem temp. powrotu
Obieg grzewczy z podniesieniem temperatury powrotu.
Wykorzystano termostatyczny zawór powrotu. Ten rodzaj konfiguracji nadaje się do instalacji grzewczych o dużej pojemności wodnej /modernizowane instalacje ogrzewania grawitacyjnego/ oraz do instalacji podlegających przebudowie z systemu otwartego na system zamknięty. Termostatyczny zawór powrotu należy stosować przy wielkości kotła do 60 [kW]. Podczas zimnego startu instalacji grzewczej następuje hydrauliczne oddzielenie kotła od układu instalacji. Zawór otwiera obieg grzewczy, gdy temp. powrotu osiągnie temp. 45oC. Rozwiązanie tańsze niż zastosowanie zaworu mieszającego.
Obieg grzewczy z podniesieniem temp. powrotu + zasobnik ciepłej wody
Obieg grzewczy z podniesieniem temperatury powrotu plus zasobnikowy podgrzewacz ciepłej wody
Podniesienie temperatury powrotu z wykorzystaniem termostatycznego zaworu powrotu. Nadaje się szczególnie do modernizowanych instalacji ogrzewania grawitacyjnego, przerabianych na systemy z obiegiem wymuszonym. Termostatyczny zawór powrotu należy stosować przy wielkości kotła do 60 [kW]. Podczas zimnego startu instalacji grzewczej następuje hydrauliczne oddzielenie kotła od układu instalacji. Zawór otwiera obieg grzewczy, gdy temp. powrotu osiągnie temp. 45°C. Rozwiązanie efektywne i tańsze niż zastosowanie zaworu mieszającego.
Kocioł grzewczy w instalacji ze sprzęgłem hydraulicznym
Nowoczesny kocioł grzewczy w starej instalacji c.o.
Dzięki sprzęgłu hydraulicznemu pogodzono dwie skrajności zachowując grawitacyjny charakter instalacji c.o. i zapewniając jednocześnie pompowy system dla kotła grzewczego. Pompa obiegowa zapewnia odpowiednie parametry pracy kotła. Jeżeli sprzęgło hydrauliczne zostanie prawidłowo zaprojektowane i wykonane, to ciśnienie dyspozycyjne w sprzęgle będzie praktycznie równe zeru. Oznacza to, że grawitacyjny charakter istniejącej instalacji c.o. został zachowany jest także równomierny rozdział ciepła.
Kocioł na paliwo stałe z kotłem gazowym w jednej instalacji
Współpraca kotła na paliwo stałe z kotłem gazowym.
W instalacji typu grawitacyjnego zastosowano obok kotła stałopalnego kocioł gazowy i oba te urządzenia mają pracować alternatywnie. Współpraca wodnego kotła stałopalnego z gazowym kotłem grzewczym możliwa jest jedynie wtedy, gdy w układzie instalacji c.o. znajdzie się otwarte naczynie wzbiorcze umieszczone w pomieszczeniu, w którym temperatura uniemożliwia zamrożenie wody w naczyniu.
Trzy obiegi grzewcze + ciepła woda
Trzy obiegi grzewcze: jeden sterowany palnikiem, dwa z zaworami mieszającymi plus ciepła woda z pierwszeństwem pracy zasobnika.
Konfiguracja uniwersalna w zastosowaniu. Krzywą grzewczą dla obiegu bezpośredniego /palnika/ nastawia się w regulatorze ogrzewania na wyższą wartość temperatury zasilania, niż dla obiegu z zaworem mieszającym. Zawory mieszające zapewniają uzyskanie równomiernie regulowanej temperatury wody grzewczej w swoich obiegach.
Trzy obiegi grzewcze + ciepła woda - IIw.
Trzy obiegi grzewcze: jeden sterowany palnikiem, dwa z zaworami mieszającymi plus ciepła woda z pierwszeństwem pracy zasobnika z zaworem przełączającym.
Konfiguracja uniwersalna w zastosowaniu. Krzywą grzewczą dla obiegu bezpośredniego /palnika/ nastawia się w regulatorze ogrzewania na wyższą wartość temperatury zasilania, niż dla obiegu z zaworem mieszającym. Zawory mieszające zapewniają uzyskanie równomiernie regulowanej temperatury wody grzewczej w swoich obiegach Podgrzewacz zasobnikowy jest sterowany zaworem przełączającym, znajdującym się w bezpośrednim obiegu c.o. /palnika/.
Dwa kotły w kaskadzie, trzy obiegi grzewcze + ciepła woda.
Dwa kotły sterowane kaskadowo, trzy obiegi grzewcze: jeden sterowany palnikiem, dwa z zaworami mieszającymi plus ciepła woda z pierwszeństwem pracy zasobnika z zaworem przełączającym.
Kocioł 1 jest kotłem wiodącym. Dwustopniowy układ regulacji przejmuje kontrolę nad zależną od temperatury zewnętrznej kolejnością włączania kotłów w trybie pracy c.o.. Kocioł 2 jest hydraulicznie odcinany zaworem z siłownikiem. W przypadku zgłoszenia zapotrzebowania na ciepło przez podgrzewacz zasobnikowy zostają uruchomione obydwa kotły. Opcję tę można zmienić w regulatorze sterującym.